تبیان، دستیار زندگی

بیماری ای که مانع دریافت رحمت خدا می شود!

سخت ترین عیب ها و رذایل اخلاقی که بخواهد در وجود انسان اصلاح شود «تکبر» و «خودبینی» است، خودبینی از آن مرض های پنهانی اخلاق است و سختی درمان و اصلاح تکبر به این دلیل است که تو در توی وجود ما پنهان شده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
بد اخلاقی، تنگ نظر

یکی از اصلی ترین علت های رکود انسان در زندگی، غرور و دوری از یاد خداوند است، اساسا آدمی تا زمانی که شکرگذار حضرت حق باشد و یاد پروردگار را در لحظه لحظه زندگی اش حفظ کند دچار کبر نمی شود. تکبر زمانی ایجاد می شود که انسان بر منیت خود تکیه کند. حضرت امیر(ع) در مذمت این خصیصه می فرماید: «َجِبتُ لِلمُتَكَبِّرِ الَّذى كانَ بِالمسِ نُطفَةً وَیَكونُ غَدا جیفَةً؛ در شگفتم از شخص متكبّر، كه دیروز نطفه اى بوده و فردا لاشه اى است»؛ همچنین امام صادق(ع) می فرماید: «ما من رَجُلٍ تَکبّرَ أَو تَجبَّرَ الّا لذلَّةٍ یَجدُها فی نَفسِهِ؛ هیچ مردی نیست که تکبر بورزد یا خود را بزرگ بشمارد مگر بخاطر ذلتی که در نفس خود می یابد».
این روایات نشان می دهد که غرور و منیت با کمرنگ کردن نقش بندگی می تواند سدی عظیم در مقابل سعادت و رشد آدمی بنا کند چراکه اساساً خدای متعال هدف از خلقت را عبادت خود معرفی می کند «وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ» لذا به میزان دور شدن از این هدف الهی از اهداف و آرمان های صحیح نیز فاصله می گیریم.
حجت الاسلام «محمدباقر حیدری کاشانی» با بیان اینکه در مسیر سیر و سلوک و بندگی خداوند رحمان، گریز و فرار از اخلاق شیطانی یکی از اصول بنیادین به شمار می آید، اظهار کرد: از این جهت است که «اَعوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم » مقدم بر «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ» آمده است.
این استاد اخلاق ادامه داد: کسی که می خواهد در شمار عبادالرحمان قرار گیرد و زندگی و خانواده و کسب و کار او رحمانی شود، کسی که می خواهد بندگی کند و فقط نیامده که در این عالم باری به هر جهت زندگی کند، کسی که سودای بندگی خداوند رحمان را دارد باید زندگی اش را به عرصه بندگی برای او تبدیل می کند.
وی تاکید کرد: برای نیل به این هدف باید از اخلاق شیطانی فرار کرده و به اخلاق رحمانی پناه ببرد. خروج از ولایت شیطان ورود به ولایت خداوند رحمان است، انسان باید مرد خداوند رحمان باشد، «وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ وَاللّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبَاد؛ و از میان مردم كسى است كه جان خود را براى طلب خشنودى خدا مى‏ فروشد و خدا نسبت به [این] بندگان مهربان است»، کسانی هستند که تمام وجودشان را با خدا معامله می کنند، به خدا می فروشند، برخی خودن را به منیت های خودشان می فروشند، برخی خود را به شیطان می فروشند اما عده قلیلی خود را با خدا سودا می کنند و بنده خدا می شوند نَه بنده خود و نه بنده شیطان.
استاد حوزه اضافه کرد: یکی از ویژگی هایی که باید از آن عبور کنیم «کبر و غرور» است. سخت ترین عیب ها و رذایل اخلاقی که بخواهد در وجود انسان اصلاح شود «تکبر» و «خودبینی» است، خودبینی از آن مرض های پنهانی اخلاق است و سختی درمان و اصلاح تکبر به این دلیل است که تو در توی وجود ما پنهان شده است. تکبر همه قلب ها را مورد هجوم قرار می دهد.
حجت الاسلام حیدری کاشانی بیان کرد: اگر انسان رنگ و بوی خدایی گرفت آن موقع است که باید به خود بنازد. رنگ خود گرفتن بدترین رنگ های عالم است، راهکار درمان خودپسندی آن است که هر چیزی که نشان تواضع و فروتنی است باید از وجود آدمی ببارد حتی در نحوه راه رفتن، بندگان خداوند رحمان حتی راه رفتن شان نشان دار است یعنی با فروتنی و خاکساری راه می روند.
وی اظهار کرد: حضرت زهرا(ص) مهمترین ابزار غلبه بر تکبر را در این بیان گوهربار چنین معرفی می کند: «فَرَضَ اللّه ُ الصَّلاةَ تَنزِیها مِنَ الكِبرِ؛ خداوند نماز را براى دورى از كبر واجب كرد». همچنین، در روایات آمده است که راوی خدمت امام صادق(ع) آمد و پرسش دقیقی مطرح کرد و گفت: از پیامبر(ص) شنیده ام که حضرت(ص) در مورد نماز فرموده اند : اگر نمازتان مهر قبولی دریافت کند تمام اعمال شما قبول می شود و اگر مهر مردودی بخورد همه اعمال تان مردود است، گفت: از کجا بفهمم که نمازم قبول شده یا نشده و یا چه قدر از آن قبول شده است؟ حضرت(ع) پاسخ داد: «بعد از نمازت ببین آن نماز چه قدر تو را از زشتی های اخلاقی و رذایل نفسانی دور می کند، به همان میزان نماز تو قبول شده است». سپس فرمودند: « إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ» .

استاد اخلاق در پایان خاطرنشان کرد: تکبر در صدر زشتی های اخلاقی قرار دارد و آن را «ام العیوب» می نامند، نشان دوری از تکبر راهیابی به مقام شاکران است، کسی می تواند در شمار بندگان شکور وارد شود که تکبر نسبت به فرمان حق، نسبت به اولیای خداوند رحمان و بندگانش نداشته باشد، وقتی که شیطان به عزت و جلال پروردگار قسم یاد کرد که قلب بنی آدم را از چهار جهت مورد تهاجم قرار می دهد، گفت: نشان قلب شیطان زده آن است که: «وَ لا تَجِدُ أَكْثَرَهُمْ شاكِرِینَ»(و بیشترشان را شكرگزار نخواهى یافت)، بنابراین کسی می تواند شکرگذاری کند که خضوع و خشوع داشته باشد و به دور از تکبر زندگی کند.*

بنابر آنچه که بیان شد، تکبر آفتی است که محصول عبادت و بندگی را یک جا نابود می کند و به دلیل کشیدن حصار دور قلب آدمی، روح شکرگذاری را معدوم می کند و همین باعث می شود تا انسان از رحمت و نعمت الهی محروم بماند چراکه در سایه عبادت و شکرگذاری است که باب بهره مندی از رحمت الهی گشوده شده و مفتوح می ماند.

منبع: خبرگزاری شبستان
مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.